Bystrzyca Nowa – cmentarz wojenny – Zapomniane cmentarze

Cmentarz znajduje się za gospodarstwem stojącym przy drodze Niedrzwica Duża – Bychawa. Przy pierwszej próbie jego odnalezienia objechałem teren niemal dookoła szukając przejścia. Pytałem też napotkanych przy drodze mieszkańców pobliskich domów czy widziana przeze mnie kępa drzew za zabudowaniami jest cmentarzem. Potwierdzenie otrzymałem od… dziecka. Dorośli nie wiedzieli. Dowiedziałem się też, że dojść tam można tylko przez porzeczki. Chciałem być grzeczny i parokrotnie przejeżdżając sprawdzałem czy jest ktoś w porzeczkach lub na podwórku za którym jest cmentarz. Ostatecznie zrezygnowałem z grzeczności i wszedłem bez pytania.

Cmentarz otoczony jest płytkim rowem i wałem ziemnym. Dodatkowo dostępu bronią pokrzywy i inne nie strzyżone rośliny.

Miejsce w którym nie musiałem się przedzierać przez mokrą jeszcze po deszczu roślinność znalazłem na tyłach cmentarza.

Tu wał ziemny jest uszkodzony. Ale nie tylko wał. Ktoś rozkopywał jedną ze znajdujących się na terenie cmentarza mogił.

Mogiły ustawione są w 3 rzędach i 6 szeregach. Tylko w ostatnim rzędzie nie ma drewnianych krzyży na kopcach.

W pobliżu płotu gospodarstwa sąsiadującego z cmentarzem stoi duży drewniany krzyż i tablica informacyjna – i już wiedziałem skąd dzieci wiedziały co to za cmentarz :) , choć mogły się o tym też dowiedzieć w szkole. Wał ziemny od frontu ma na szczycie wydeptaną ścieżkę, a w pobliżu dużego krzyża można znaleźć stare znicze. Od strony cmentarza ścieżka kończy się w pokrzywach. Z drugiej strony nie mogłem jej zobaczyć.

O pochowanych na tym cmentarzu żołnierzach można znaleźć informacje w pracy M. Dąbrowskiego Cmentarze wojenne z lat I wojny światowej w dawnym województwie lubelskim

(…) Pierwotnie pochowano tu 97 żołnierzy austro-węgierskich i 157 rosyjskich z 1914 i 1915 r. Znana jest data śmierci (5 lipca 1915 r.) jednego z żołnierzy z 62 austro-węgierskiego pułku piechoty. W latach trzydziestych przeniesiono tu pochówki z cmentarza wojennego w Kajetanówce, a w 1937 r. – z cmentarza wojennego w Borkowiźnie.

O cmentarzu w Kajetanówce:

(…) Pochowanych było tu 169 żołnierzy austro-węgierskich i 11 rosyjskich, poległych w 1914 i 1915 r.

O cmentarzu w Borkowiźnie:

(…) W ewidencji austro-węgierskiej figurowały w Borkowiźnie dwa cmentarze wojenne: Soldatenfriedhof nr 19 i nr 20. Najprawdopodobniej pochowano tu 175 żołnierzy austro-węgierskich (m.in. z 7, 8, 9, 28, 31 i 32 pułku piechoty Landsturm oraz 36, 92 i 99 pułku piechoty) oraz około 150 żołnierzy rosyjskich. Większość poległa 22 lipca 1915 r.

Zdjęcia wykonałem 23.07.2011.

Lokalizacja