Otwock – cmentarz żydowski

Cmentarz założono w drugiej połowie wieku XIX. Społeczność żydowska Otwocka korzystała bowiem z cmentarza w Karczewie. Rosła jednak gwałtownie liczba umierających na miejscu przybyszy spoza Otwocka. Powstanie tego cmentarza miało związek z walorami uzdrowiskowymi Otwocka. Uzdrowisko stało się bardzo popularne nie tylko wśród Żydów zamieszkujących ziemie Rzeczypospolitej. Klimat miasta otoczonego lasami miał dobroczynny wpływ na chorych cierpiących z powodu schorzeń dróg oddechowych. Większość z nich cierpiała na gruźlicę. Często już zbyt zaawansowaną by pomogło leczenie uzdrowiskowe. Umierali więc w miejscu leczenia.

Widok od strony Karczewa.

Obrazek

W wielu opisach znalezionych w sieci przewija się wątek macew robionych masowo przez miejscowych kamieniarzy. Prawdopodobnie wszystkie te opisy bazują na tekście z witryny Cmentarze żydowskie w Polsce. Wątek ogromnego zapotrzebowania na stele nagrobne w Otwocku pojawia się także w opisach cmentarza w Sobieniach-Jeziorach (administracyjnie jest to teren Śniadkowa Górnego), gdzie także chowano zmarłych w otwockich domach uzdrowiskowych. Chowanie zmarłych z dala od domów nie powinno dziwić w przypadku gruźlicy. Rodziny zmarłych najczęściej dalej były niszczone przez tą zaraźliwą chorobę.

Otwocka nekropolia znajduje się dziś w granicach administracyjnych Karczewa. Czasami nazywana jest cmentarzem w Anielinie. Dewastacja kirkutu to już głównie okres powojenny, gdy cmentarz pozostawał opuszczony. Do dziś zachowało się około 900 macew. Prace związane z oczyszczeniem terenu cmentarza rozpoczął powstały w 2002 roku Społeczny Komitet Pamięci Żydów Otwockich i Karczewskich. Prace prowadzone są od 2004 roku przy współudziale wspólnot baptystycznych z Otwocka i ze Stanów Zjednoczonych. Cmentarz jest wciąż oczyszczany przez młodzież uczęszczającą do otwockich szkół. Dla mieszkańców pobliskich osiedli cmentarz zaistniał już nie jako część lasu ale miejsce spoczynku zmarłych. Coraz częściej i tu płoną przyniesione przez nich znicze na przełomie października i listopada.

Skrajem cmentarza przebiega też szlak rowerowy. Granice nekropoli w większości zaznaczone są głazami granitowymi ułożonymi tu w ostatnich latach przez wolontariuszy.

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Zdjęcia z dnia 24.03.2012 r.

Więcej informacji na temat cmentarza i społeczności żydowskiej Otwocka znaleźć można na stronie Cmentarzy żydowskich w Polsce. O renowacji cmentarza przeczytać zaś można na stronie Społecznego Komitetu Pamięci Żydów Otwockich i Karczewskich. Nekropolia zajmuje obszar 1,7 ha.

Lokalizacja