Warszawa Aleksandrów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Gdy od 1927 r. trwała walka falenickich Żydów o utrzymanie cmentarza w Radości czyniono starania o założenie nowego cmentarza, w mniej konfliktowej lokalizacji. Prawdopodobnie w 1935 r. zaczął funkcjonować cmentarz w Aleksandrowie. Obejmował obszar niemal 3 hektarów. Zdewastowany podczas wojny. Po wojnie zalesiony. Do dnia dzisiejszego pozostały na jego terenie rozłupane fragmenty kamieni bez inskrypcji,…Continue reading Warszawa Aleksandrów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Nasielsk – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Cmentarz założono w wieku XIX. Dokładna data nie jest znana. Wiadomo natomiast, że pierwsi Żydzi w Nasielsku osiedlili się już w wieku XVII. Rosnąca powoli społeczność żydowska w wieku XIX stanowiła większość mieszkańców miasta. Początkowo nasielscy Żydzi należeli do kahału w Tykocinie. Usamodzielnili się w wieku XVIII. Do nasielskiego kahału należeli Żydzi zamieszkujący Ziemię Zakroczymską.…Continue reading Nasielsk – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Braniewo – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Pierwsi Żydzi osiedlili się w Braniewie w XVIII w. Nieliczna społeczność żydowska, licząca najwięcej 170 osób (w 1880 r.) posiadała od 1852 r. synagogę. Bożnica została zniszczona 9/10 XI 1938 r. Daty założenia cmentarza nie znam. Mógł powstać kilka lat wcześniej. Obecnie o istnieniu nekropolii przypomina tylko tablica pamiątkowa na ogrodzeniu posesji powstałej na jego…Continue reading Braniewo – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Frombork – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Społeczność żydowska we Fromborku osiadła w XIX w. Nigdy nie była liczna. W połowie XIX w. osiągnęła liczbę 31 osób. Należała do gminy wyznaniowej w Braniewie ale posiadała od 1818 r. własny cmentarz. Po cmentarzu pozostała tylko informacja o jego istnieniu. Wiadomo, że znajdował się przy ulicy Sanatoryjnej. W jego pobliżu założono cmentarz kanoników oraz…Continue reading Frombork – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Sarnaki – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Sarnaki w XVIII w. rozwijały się głównie dzięki handlowi. Od 1716 r. organizowano w nich 3 jarmarki rocznie. Przyciągnęło to niewątpliwie Żydów zajmujących się głównie rzemiosłem i handlem. W 1742 r. posiadali w Sarnakach cmentarz. W 1754 r. otrzymali zgodę na budowę synagogi. Dane liczbowe dotyczące mieszkańców jednoznacznie wskazują na przewagę wśród mieszkańców Sarnak właśnie…Continue reading Sarnaki – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Czyżew – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Czyżew wymieniany jest w dokumentach z XII i XIII w. W wieku XV uzyskuje prawa niemieckie i w ciągu stu kolejnych lat przekształca się w kilka oddalonych od siebie osad. W tym okresie jeszcze nie odnotowano w Czyżewie obecności Żydów. Pojawiają się tutaj dopiero w wieku XVIII, gdy kolejny właściciel zdobywa dla osady prawa miejskie.…Continue reading Czyżew – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Radzymin – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

W „Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego” przeczytać można: W 1827 r. było 103 domów, 1054 mieszkańców; 1858 r. 129 domów (5 murowanych), 2389 mieszkańców (1281 żydów); 1870 r. 3232 mieszkańców (1962 żydów, 55 ewangelików). (…) Przemysł fabryczny reprezentują: mydlarnia i olejarnia (…) 5 wiatraków. Dawniej istniała fabryka kafli (z miejscowej dobrej gliny) i fabryka lasek. Miasto…Continue reading Radzymin – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Wołomin – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Jeszcze w drugiej połowie XIX w. Wołomin (Wołumin) liczył 124 mieszkańców. Wydawało się, że leżąca 16 wiorst od Warszawy osada pozostanie osadą letniskową ale… obecność stacji kolejowej jak i bliskość Warszawy sprzyjały rozwojowi na miejscu rzemiosła i przemysłu. Pod koniec XIX w. Wołomin liczył już kilka tysięcy mieszkańców. Liczna społeczność żydowska posiadała synagogę i cmentarz.…Continue reading Wołomin – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Andrzejewo – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Andrzejewo to lokowane w XVI w. miasto należące do biskupów płockich. W dokumentach zachowała się informacja o poprzedniej nazwie osady (Wronie) jak i o nazwie nadanej ale nie używanej (Andrzejów). Do XIX w. w Andrzejewie obowiązywał przywilej zakazujący osiedlania się Żydów na terenie miasta. W wieku XIX zakaz przestał obowiązywać z mocy praw państw zaborczych.…Continue reading Andrzejewo – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Zaręby Kościelne – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Początki Zarębów Kościelnych sięgają wieku XV. Nie wiemy kiedy do osady przybyli pierwsi Żydzi ale można znaleźć informacje mówiące o istniejącej w 1680 r. w Zarębach szkole żydowskiej i kirkucie. Informacja ta umieszczona jest na stronie Urzędu Gminy w Zarębach Kościelnych bez podanego źródła. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego podaje, że w całej gminie pod koniec…Continue reading Zaręby Kościelne – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Iłów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Pierwsza wzmianka w dokumentach pisanych o Iłowie pochodzi z 1224r. Wówczas miejscowość ta nazywała się Gylau. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego wydany w 1882 r. podaje następujące informacje o miejscowości: Dawniejsze miasteczko Iłów, położone śród lasów ciągnących się od Torunia pod Błonie, założone zostało w 1506 r. za przywilejem króla Aleksandra danym Feliksowi i Prokopowi Radzanowskim,…Continue reading Iłów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Jasionówka – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

W XVII w. w Jasionówce mieszkali tatarscy garbarze skór. Prawdopodobnie ich obecność ściągnęła żydowskich handlarzy. Z czasem Żydzi zastąpili Tatarów i sami stali się garbarzami. Ta profesja była uprawiana przez część miejscowych Żydów do końca istnienia ich społeczności w Jasionówce. Przez XIX i początek wieku XX Żydzi stanowili ogromną większość mieszkańców osady. Posiadali 2 cmentarze.…Continue reading Jasionówka – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Nadarzyn – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Cmentarz żydowski w Nadarzynie powstał prawdopodobnie przed 1780 r. Wg zachowanych relacji były to dwa cmentarze: stary i nowy znajdujące się obok siebie. Do dnia dzisiejszego nie pozostały na jego terenie żadne macewy. Istnieją plany postawienia pomnika. Dzisiaj jest to las. Zdjęcia z 01.06.2018 r. Więcej o cmentarzu przeczytać można na portalu Wirtualny Sztetl Lokalizacja:…Continue reading Nadarzyn – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Bolimów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

W założonym w drugiej połowie XIV w. Bolimowie Żydzi zaczęli się osiedlać pod koniec wieku XVIII. Nigdy nie stali się większością mieszkańców osady. W XIX w. posiadali własny kahał i cmentarz ale nie znamy dokładnych dat ich powstania. Cmentarz znajduje się ok. 50 m na północ od muru cmentarza parafialnego w Bolimowie. Otoczony widocznym do…Continue reading Bolimów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Strzegowo – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Strzegowo w XIX wieku przeżyło gwałtowny rozwój gospodarczy. Nie czyni to tej miejscowości wyjątkową ale doskonale ilustruje przebieg rozwoju. Jak podaje gmina na swojej stronie internetowej, Żydzi zaczęli się osiedlać w Strzegowie w 1775 r. Ale wg Słownika geograficznego nie był to masowy napływ. W 1827 r. w Strzegowie miało mieszkać 229 osób (w 25…Continue reading Strzegowo – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Sochocin – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Cmentarz żydowski w Sochocinie został założony w XIX w. Brak dokładnej daty ale wiadomo, że w latach 1863-1864 sochocińscy Żydzi starali się o odłączenie od okręgu bożnicznego w Płońsku. Starania zakończyły się sukcesem ale przeciwko włączeniu do sochocińskiego okręgu protestowali mieszkańcy Kuchar Żydowskich. Mimo utworzenia w cmentarza w Sochocinie mieszkańcy Kuchar swoich zmarłych chętniej chowali…Continue reading Sochocin – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Czerwińsk nad Wisłą – cmentarze żydowskie – Zapomniane cmentarze

Osiedlający się od XVIII wieku w Czerwińsku Żydzi założyli swój pierwszy cmentarz w na początku wieku XIX. Dzisiaj jest to teren zabudowany. Lokalizacja wg starej mapy WIG poniżej. W 1935 r. Żydowska Gmina Wyznaniowa tworzyła nowy kirkut, przy ul. Polnej. Nie ma go jeszcze na mapach WIG. Obecnie nowy cmentarz żydowski jest miejscem opuszczonym i…Continue reading Czerwińsk nad Wisłą – cmentarze żydowskie – Zapomniane cmentarze

Tarczyn – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Powstała w średniowieczu osada uzyskała prawa miejskie w XIV w. Od 1404 r. Tarczyn był częścią uposażenia proboszcza kapituły warszawskiej. Znaczenie osady malało wraz ze wzrostem znaczenia Warszawy, jednak upadek miasta to skutek pożaru z XVI w., wojny polsko-szwedzkiej z wieku XVII i wojny północnej, podczas której miasto ostatecznie zrujnowano. Pod koniec wieku XVIII miasto…Continue reading Tarczyn – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Drzewica – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Obecni od co najmniej drugiej połowy XVIII w. w Drzewicy Żydzi cmentarz mogli założyć dopiero po 1840 r. Wcześniej istniejący tu przykahałek podporządkowany był kahałowi w Opocznie. Samodzielność uzyskał w 1865 r. i już wtedy należały do niego synagoga i cmentarz. Wg informacji zamieszczonych na stronie Żydzi w Drzewicy, w 1840 r. rząd gubernialny w…Continue reading Drzewica – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Skierniewice – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Żydzi licznie zaczęli się osiedlać w Skierniewicach po zniesieniu przez władze pruskie przywilejów ograniczających możliwość osiedlania się ich w niektórych miastach. W 1826 r. wyznaczono w mieście „rewir żydowski”, czyli obszar na którym Żydzi mogli budować swoje domy. To ograniczenie zniesiono dopiero w 1862 r. W 1850 r. powstała w Skierniewicach Gmina Wyznaniowa i pierwszy…Continue reading Skierniewice – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Żarki – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Żydzi osiedlali się w Żarkach od XVI w. Pod koniec tego wieku utworzyli własny kahał podporządkowany kahałowi powiatowemu w Lelowie. Wtedy też prawdopodobnie wznieśli pierwszą synagogę. W wieku XVII założyli swój cmentarz, tzw. stary. Nowy cmentarz powstał w 1821 r. Do dnia dzisiejszego zachowało się na jego terenie kilkaset nagrobków. Pokaż Judaika na większej mapie…Continue reading Żarki – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Piotrków Trybunalski – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Nowy cmentarz żydowski w Piotrkowie Trybunalskim zlokalizowany jest przy ulicy Spacerowej. Wybrałem się tam od strony dawnego centrum miasta więc miałem przyjemność przejechać się po starym bruku. Cmentarz powstał w 1791 roku. Zastąpił stary cmentarz przy synagodze (do dziś nie pozostał po nim żaden ślad). Po przejściu przez bramę cmentarną nie można nie zauważyć połamanych…Continue reading Piotrków Trybunalski – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Osjaków – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Cmentarz żydowski w Osjakowie powstał w wieku XVIII. Zniszczony podczas II wojny światowej. Dzisiaj to prywatna działka rekreacyjna zarośnięta drzewami głównie iglastymi. Nagrobków brak. I dlatego zdjęć też brak. Synagoga powstała pod koniec wieku XIX. Informacje z portalu Wirtualny Sztetl (już zmieniona) i Wikipedii zawierały pomyłkę. Być może to tylko wynik niezrozumienia. Ale to ten…Continue reading Osjaków – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Nysa – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Cmentarz przy ulicy Kaczkowskiego nie jest pierwszym kirkutem w Nysie. Powstał w 1815 roku. Obecność społeczności żydowskiej w Nysie datuje się na co najmniej drugie dziesięciolecie XIV stulecia. W XIX wieku odnaleziono w fundamentach klasztoru św. Barbary macewę zmarłego w listopadzie 1350 roku Arona. Musiał więc już wtedy istnieć cmentarz żydowski. Znajdował się on na…Continue reading Nysa – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze