To raczej temat o poszukiwaniach niż odnalezieniu. Końskowola to dziś mała miejscowość pod Puławami. Zanim jednak Puławy się rozbudowały, w czasach Czartoryskich i wcześniej to właśnie Końskowola była największym ośrodkiem przemysłowym w okolicy. Tu znajdowały się też biura zajmujące się funkcjonowaniem dóbr do których Puławy należały. Działalnością przemysłową zajmowali się tu głównie Żydzi. Jeszcze w…Continue reading Końskowola – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Category: cmentarze-zydowskie-kirkuty
Józefów nad Wisłą – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Józefów nad Wisłą to miejsce dziwne. Jest tu pałac będący dziś siedzibą Urzędu Gminy. Dużą część mieszkańców stanowili Żydzi. Dlatego też na stronach internetowych Urzędu Gminy można zobaczyć zdjęcia synagogi józefowskiej i z zewnątrz i wewnątrz. Wszystko ładnie poza cmentarzem. Ten pozostaje niemal zapomniany. Wg informacji z sieci znajduje się tam 5 macew z XIX…Continue reading Józefów nad Wisłą – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Łęczna – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Cmentarz w Łęcznej powstał prawdopodobnie już w XVI wieku. Choć nie jest pewne czy w tym miejscu, w którym jest dzisiaj. Macewy z cmentarza pozabierano do celów budowlanych jeszcze podczas wojny i zaraz po niej. Teren był zaorany w latach pięćdziesiątych i obsadzony drzewami. A jednak podczas prac ziemnych przy budowie znaleziono macewę i szczątki…Continue reading Łęczna – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Adamów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Cmentarz powstał w okresie międzywojennym. Podczas wojny został zdewastowany. W roku 2001 mieszkający na stałe w USA, a pochodzący z Adamowa Rubin Rosenberg ufundował pomnik i ogrodzenie cmentarza na którym spoczywają jego przodkowie. Po jego śmierci obok pomnika umieszczono symboliczną macewę przypominającą o fundatorze i jego rodzinie. Ktoś tu niedawno kopał Zdjęcia z dnia 13.03.2011…Continue reading Adamów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Rejowiec – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Społeczność żydowska w Rejowcu obecna była od XVI wieku. Nie wiadomo kiedy założyła cmentarz. Wiadomo tylko, że podczas II wojny światowej na jego terenie chowano zamordowanych w miejscowym getcie i że wtedy rozpoczęła się dewastacja cmentarza. Po wojnie dewastację kontynuowano i ostatecznie cmentarz zaczął pełnić rolę pola ornego. W 2003 roku cmentarz ogrodzono. Na jego…Continue reading Rejowiec – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Krasnystaw – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Wg informacji ze strony Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego cmentarz powstał w roku 1890. W innych miejscach mówi się tylko o końcu wieku XIX. Krasnystaw od XVI wieku korzystał z przywileju zabraniającego osiedlania się Żydów w mieście. Zakaz zniesiono w 1862 roku ale już prawie 30 lat wcześniej dopuszczono osiedlanie się Żydów w granicach miasta zrujnowanego…Continue reading Krasnystaw – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Kraśniczyn – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Pod koniec XVIII wieku odnotowano obecność w niej 66 osób wyznania mojżeszowego. Gdy tworzono w 1867 roku gminy Kraśniczyn został przyłączony do gminy z siedzibą w Czajkach. Nie był więc chyba największą miejscowością w okolicy. Posiadał jednak kilkusetosobową społeczność żydowską. Posiadała ona drewnianą bożnicę oraz cmentarz. Po bożnicy nie ma dziś śladu – została zniszczona…Continue reading Kraśniczyn – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Rossosz – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Cmentarz w Rossoszu (pow. bialski) znajduje się ok. 200 metrów od cmentarza katolickiego, przy polnej drodze łączącej szosę Rossosz-Bardziłówka z szosą Rossosz-Wisznice. Nie znana jest data jego założenia. Zaznaczony jest na mapie Wojskowego Instytutu Geograficznego z 1938 roku. Większość terenu cmentarza porośnięta jest lasem z przewagą drzew iglastych. Część północno-wschodnia nosi ślady prowadzonych tu prac…Continue reading Rossosz – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Komarówka Podlaska – cmentarze żydowskie – Zapomniane cmentarze
Osada była lokowana przez właściciela tych ziem w XVI w. Mówi się, że od początku istnienia osady mieszkali w niej też Żydzi. Nigdy nie była to liczna grupa ale prawdopodobnie na początku XVIII wieku tworzyła gminę wyznaniową i posiadała synagogę, cmentarz prawdopodobnie też. Wielu z członków tej gminy wyznaniowej zajmowało się rolnictwem i handlem. Do…Continue reading Komarówka Podlaska – cmentarze żydowskie – Zapomniane cmentarze
Urzędów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Cmentarz powstał na początku wieku XX. Znajduje się ok. 1 km od centrum Urzędowa, wśród pól. Osada korzystała z odnawianego co jakiś czas prawa zakazującego osiedlania się w niej Żydów. Dopiero w drugiej połowie wieku XIX zaczęła powstawać lokalna społeczność żydowska należąca do gminy w pobliskim Kraśniku. Patrząc od strony Urzędowa po wjechaniu na wzgórze…Continue reading Urzędów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Biała Podlaska – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Pierwsze informacje o Żydach w Białej Radziwiłłowskiej (lub Książęcej) pochodzą z 1621 roku. Trochę ponad 50 lat później zapisano „kilkudziesięciu” Żydów w ogólnej populacji miasta sięgającej 400 osób. W tym okresie jeszcze nie istniał w Białej kahał. Ale cmentarz już być może tak. Prawdopodobnie był to cmentarz przy ulicy Brzeskiej, nazywany „Starym”. Na jego terenie…Continue reading Biała Podlaska – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Bychawa – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Jak w wielu innych miejscowościach Lubelszczyzny także i w Bychawie są dwa cmentarze żydowskie: stary i nowy. Sądziłem, że to właśnie te „nowe” cmentarze zwykle zachowują swoją funkcję w pamięci ludzi. W Bychawie jest jednak trochę inaczej. Tu właśnie nowy cmentarz został zdewastowany całkowicie. Za to stary cmentarz, znajdujący się w pobliżu synagogi jest miejscem…Continue reading Bychawa – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Biłgoraj – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Nowy cmentarz żydowski w Biłgoraju powstał na początku XIX wieku. Zajmował 2 ha ziemi. Zniszczony przez okupantów niemieckich podczas II wojny światowej. W latach osiemdziesiątych ogrodzony. Z ocalałych macew stworzono lapidarium. Wiele odzyskanych macew leży na terenie cmentarza. Teren ogrodzony w latach osiemdziesiątych nie obejmuje 2 ha. Część cmentarza lokalne władze przeznaczyły pod zabudowę przemysłową.…Continue reading Biłgoraj – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Kamionka – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Kamionka była miastem od co najmniej XV wieku do 1870 roku. Nie wiadomo kiedy powstał miejscowy kirkut. Wiadomo jednak, że został uszkodzony podczas II wojny światowej i zniszczony niemal całkowicie już po wojnie. Obecnie w jego sąsiedztwie znajduje się wysypisko śmieci. Teren nie jest w żaden sposób zabezpieczony ani nie jest oznakowany. Wszedłem od strony…Continue reading Kamionka – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Zamość – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Jan Zamoyski planując swoje „miasto idealne” wystarał się o jak najwięcej przywilejów dla nowo powstającego ośrodka. Wśród nich był przywilej De non tolerandis Judaeis. Jednak to co miało przynieść korzyści zamojskim mieszczanom, nie koniecznie było korzystne dla samego rozwoju miasta. Dlatego przywilej zabraniający osiedlania się Żydów wewnątrz murów miejskich już po ośmiu latach (w 1588)…Continue reading Zamość – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Frampol – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Cmentarz założono prawdopodobnie pod koniec XVIII lub na początku wieku XIX. Funkcjonował do roku 1942. Dokładniej do dnia w którym przebywających we Frampolu wyznawców judaizmu wymordowano w masowej egzekucji przeprowadzonej na terenie cmentarza. Obok niewielu pozostałych macew (reszta została zniszczona po eksterminacji ludności żydowskiej) znajdują się tu masowe groby pomordowanych. Opracowanie profesora Andrzeja Trzcińskiego poświęcone…Continue reading Frampol – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Kock – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Żydzi w Kocku pojawili się za sprawą właściciela miasta w XVI w. Szczególnie liczna stała się społeczność żydowska Kocka w czasach cadyka Menachema Mendla Morgensterna i jego następców. Gdy rabbi Mendel osiadł w Kocku powstał wokół niego dwór. Sprzyjało to napływowi nowych mieszkańców Kocka – religijnych Żydów. Dynastia Morgensternów w Kocku przerwana została śmiercią ostatniego…Continue reading Kock – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Sosnowica – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Jak napisano na stronach Wirtualnego Sztetlu: w Sosnowicy prawdopodobnie był kirkut. Sosnowica nie była i nie jest dużą miejscowością. Mieszkało w niej mniej niż 300 wyznawców judaizmu. Kirkut powstał prawdopodobnie w latach trzydziestych dwudziestego wieku. Nie odnalazłem go na przedwojennych mapach WIG. Gdy mapy te powstawały prawdopodobnie jeszcze cmentarza nie było. Dziś jest miejscem w…Continue reading Sosnowica – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Ostrów Lubelski – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Ostrów – jak sama nazwa wskazuje – był wyspą. Osadę założono bowiem w pobliżu rzeki Tyśmienicy, w sąsiedztwie bagien i jezior. Ale był też wyspą innego rodzaju. Odcięcie od świata, którego doświadczał sprawiło, że jego historia była czasami inna niż nawet całkiem bliskiej okolicy. Prawa miejskie Ostrów otrzymał w roku 1548. W roku 1564 było…Continue reading Ostrów Lubelski – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Lublin-Głusk – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Głusk jest od 1988 roku dzielnicą Lublina. W latach 1688-1870 był miastem. Krótko po uzyskaniu przez osadę praw miejskich zawiązała się w nim samodzielna gmina wyznaniowa. Być może też jeszcze przed końcem XVII wieku założono w pobliżu osady cmentarz żydowski. Do dnia dzisiejszego pozostaje poza obszarem zwartej zabudowy, przy drodze gruntowej. Jednak po dewastacji dokonanej…Continue reading Lublin-Głusk – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Żółkiewka-Osada – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Założony w 1775 roku kirkut w Żółkiewce w przededniu drugiej wojny światowej zajmował obszar około 1 hektara. Do dnia dzisiejszego nie pozostał już na powierzchni ziemi żaden ślad po tym cmentarzu. Obszar wolny od zabudowy to dziś ledwie połowa dawnego terenu. W Żółkiewce tylko pomnik na terenie dawnego rynku przypomina o tym, że w osadzie…Continue reading Żółkiewka-Osada – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Biskupice – cmentarze żydowskie – Zapomniane cmentarze
W należących w XV w. do biskupów krakowskich Biskupicach Żydzi mieszkają niemal od początku ich istnienia. Z dwóch sąsiadujących ze sobą cmentarzy, starszy założono w połowie XVIII wieku na wzniesieniu o regularnym, prostokątnym kształcie. Możliwe, że miejsce to kiedyś było grodziskiem. Nowy cmentarz z wieku XIX znajduje się poniżej starego cmentarza i obecnie używany bywa…Continue reading Biskupice – cmentarze żydowskie – Zapomniane cmentarze
Tarnogród – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Cmentarz powstał być może pod koniec wieku XVI. Dokładna data jego założenia nie jest znana choć obok roku 1588 podaje się też wiek XVIII. Nekropolia służyła zgodnie z przeznaczeniem do 1942 roku. Została zdewastowana podczas okupacji niemieckiej. Macewy wykorzystano do utwardzania ulic w Tarnogrodzie. Wg informacji umieszczonych na stronie Wirtualnego Sztetlu cmentarz ogrodzono w roku…Continue reading Tarnogród – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Kurów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze
Cmentarze żydowskie w Kurowie zostały zdewastowane podczas II wojny światowej. Pierwszy, stary, znajdował się przy synagodze – na południe od rynku, przy ulicy Nowej. Użytkowany był prawdopodobnie od XVI wieku. W drugiej połowie wieku XIX powstał nowy cmentarz, na zachód od osady. Użytkowany był do roku 1942. Macewy z obu cmentarzy, tak jak mury synagogi…Continue reading Kurów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze