Bobrowniki – cmentarz żydowski

Bobrowniki jako miasto pojawiły się w historii Polski w roku 1485. W r. 1660 liczyły ok. 2 tys. mieszkańców. Rozwojowi sprzyjało położenie miasta na szlaku handlowym. Rozwój trwał do ok. 1780 r. Przez pięć lat poczynając od tego roku epidemie zabrały ponad 1600 mieszkańców. Miasto już się nie podźwignęło. Budowa twierdzy w Iwanogorodzie przypieczętowała upadek miasta – wielu bobrowniczan przeprowadziło się bliżej nowych miejsc pracy w Irenie i Iwanogorodzie (Dęblinie). Utrata praw miejskich to już była tylko formalność potwierdzająca rzeczywistość.

Społeczność żydowska Bobrowników posiadała swój cmentarz. Powstał on w drugiej połowie XVIII wieku. Podczas II wojny światowej stał się on miejscem masowych mordów na mieszkańcach osady jak i pobliskiej Ireny (informacja niepotwierdzona uzyskana od mieszkańców osady). Kirkut też wtedy został zdewastowany. Jednak przetrwał do dziś dzięki jednemu człowiekowi – Ignacemu Bubisowi – który sfinansował jego renowację w latach 1983-1984 chcąc zachować pamięć o pochowanej tu jego matce.

Obrazek

Obecnie znajdują się tu jedynie fragmenty macew. Cześć z nich pozostaje w miejscach pochówków.

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Fragmenty macew o nieznanej lokalizacji zostały złożone za pomnikiem.

Obrazek

Obrazek

Wejście na cmentarz szczelnie otoczony krzewami zapewnia mała bramka.

Obrazek

Zdjęcia z 23.03.2009 r.

Dla osób chcących tu dotrzeć podpowiedź:

W okresie wegetacji cmentarz jest ukryty przed ciekawskimi. Należy zwrócić uwagę na ścianę zieleni po prawej stronie drogi jadąc w kierunku cmentarza parafialnego w Bobrownikach.

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Zdjęcia z dnia 20.06.2009 r.

W pobliskim Dęblinie zachowało się niewiele śladów. Na pewno część domów w części miasta tworzącej przed wojną osadę Irena. I budynek synagogi. Nie byłem pewien który to ale gdy zrobiłem zdjęcie wytypowanej budowli sprzedawczyni zamknęła wejściowe drzwi – przypadek lub potwierdzenie, na pewno nie było jej zimno. Adres się zgadza ze znalezionymi informacjami: Okólna 33.

Obrazek

Zdjęcia z wizyty w listopadzie 2012 roku.

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Zdjęcia z dnia 18.11.2012 r.
Lokalizacja