Kleszczele – cmentarz żydowski

Strona internetowa miasta i gminy Kleszczele podaje, że:

„Do XVI w. miejscowość zamieszkiwała wyłącznie ludność pochodzenia ruskiego, która napływała z Wołynia od wczesnego średniowiecza.”

Od 1533 roku królowa Bona, która wykupiła Kleszczele na okres swojego życia czyniła starania by prawosławie zastąpić wyznaniem rzymskokatolickim. Jednocześnie w całym starostwie kleszczelskim obowiązywał zakaz osiedlania się Żydów. Mieszczanie zajmowali się handlem i rzemiosłem. Głównie z Kleszczeli wywożono chmiel. Zniszczenie miasta w 1777 roku zakończyło jego okres świetności. Już nie mówi się o ośrodku handlowym i rzemieślniczym. Głównym zajęciem mieszkańców Kleszczeli stało się rolnictwo. Powoli też mimo zakazów napływają Żydzi. Jednak najszybszy wzrost liczby ludności żydowskiej w Kleszczelach to druga połowa XIX wieku. Wtedy też powstaje synagoga i prawdopodobnie powstał cmentarz.

Kirkut założono w pobliżu drogi do Czeremchy. Podczas II wojny światowej został zdewastowany. Pozostało kilka zniszczonych nagrobków. Od niedawna jest tu też obelisk upamiętniający kleszczelskich Żydów.


Pokaż Judaika na większej mapie


Zdjęcia z dnia 06.07.2012 r.

Cmentarz znajduje się na tyłach zabudowy przy drodze do Czeremchy. Nie prowadzi do niego żadna droga. Jedynie ścieżka biegnąca przez niegdyś w całości ogrodzony teren z ruiną budynku, który mógł być sklepem. Brak znaków wskazujących lokalizację. Na stronach gminy i miasta Kleszczele Żydzi nie pojawiają się w historii. Nie ma też informacji o tym cmentarzu. Żydzi zaś zginęli w większości w 1942 roku w Treblince. Co najmniej jeden z ocalałych ukrywał się po likwidacji getta na terenie Kleszczeli.