Cmentarz założony prawdopodobnie na początku XX w. Spoczywają na nim głównie ewangelicy zamieszkujący wieś Królewiec. Z informacji zamieszczonych w Wikipedii wynika, że na większości mogił stały tylko drewniane krzyże. Do dnia dzisiejszego pozostały 3 nagrobki. Teren nie jest ogrodzony, nie ma też tablicy informacyjnej. Jest jednak uprzątnięty. Z roślinności oprócz starych drzew najliczniej występuje barwinek.…Continue reading Arynów – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Category: cmentarze-kolonistow-niemieckich
Tyborów – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Osadnicy niemieccy zostali sprowadzeni do Tyborowa przez Hilarego Tyborowskiego. Zakupił on po 1802 roku dobra wcześniej odebrane Kościołowi Katolickiemu przez władze austriackie. W Barczącej wybudował hutę szkła, a teren obok znanego już z szesnastowiecznych dokumentów Wiciejowa, przeznaczył do zasiedlenia i zagospodarowania rolniczego. Cmentarz powstał prawdopodobnie przed 1850 r. na granicy Tyborowa i Wiciejowa. Wg informacji…Continue reading Tyborów – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Kuroszów (obecnie część Leokadiowa) – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Kuroszów jest osadą położoną w pobliżu drogi krajowej łączącej Lublin z Radomiem. Wspomniany w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich jako jedna z osad w gminie Góra Puławska. Prawdopodobnie z powodu błędu drukarskiego hasło poświęcone tej osadzie to: Kuroszew. Przeczytać tam można, że jest to: wieś włościańska, powiat kozienicki, gmina Góra Puławska, parafia…Continue reading Kuroszów (obecnie część Leokadiowa) – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Polesie Duże (obecnie Polesie) – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
W Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich o Polesiu napisano: Polesie Małe i Duże, wieś, powiat kozienicki, gmina Góra Puławska, parafia Oleksów (…) Polesie Małe ma 5 domów, 140 mieszkańców, 58 mórg ziemi dworskiej; Polesie Duże 37 domów, 338 mieszkańców, 818 mórg ziemi włościańskiej. Polesie wchodziło w skład dóbr Janowice (Janowiec) Oba Polesie…Continue reading Polesie Duże (obecnie Polesie) – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Skierdy – cmentarz mennonicki – Zapomniane cmentarze
Miejscowość założóno prawdopodobnie pod koniec XVIII w. przez osadników olęderskich wyznania mennonickiego. Liczba mieszkańców wsi do końca XIX w. nie przekroczyła 200. Cmentarz znajduje się przy trasie łączącej Warszawę z Nowym Dworem Mazowieckim. W 2011 r. został oczyszczony z porastających go krzewów. Na ogrodzeniu umieszczono tabliczkę informacyjną. W Wikipedii zamieszczono wpis o cmentarzu na podstawie…Continue reading Skierdy – cmentarz mennonicki – Zapomniane cmentarze
Wilków nad Wisłą – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Wilków nad Wisłą to dawny Wilków Niemiecki. Wg informacji zamieszczonych w Wikipedii jego północna część nosiła nazwę Wilków Holenderski jednak na starych mapach nie ma na to dowodów. 5 lutego 1778 król Stanisław August potwierdził kontrakt zawarty z osadnikami przez starostę kampinoskiego Gutakowskiego. Był to kontrakt emfiteutyczny co oznaczało, że osadnicy zobowiązani do płacenia czynszu…Continue reading Wilków nad Wisłą – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Holendry Kuźmińskie – cmentarz ewangelicki i wojenny – Zapomniane cmentarze
Cmentarz założony prawdopodobnie w latach czterdziestych XIX wieku. W tym to czasie na terenach zalewowych Wisły w okolicach Kozienic (za sprawą Iwana Dehna, a później jego syna Władysława) prowadzono budowę wałów przeciwpowodziowych i zasiedlano tereny dotąd zalewane przez wody rzeki. Obok miejscowych ewangelików na cmentarzu pochowano także żołnierzy poległych podczas działań wojennych prowadzonych w latach…Continue reading Holendry Kuźmińskie – cmentarz ewangelicki i wojenny – Zapomniane cmentarze
Kozienice – cmentarz Dehnów – Zapomniane cmentarze
W 1835 r. za swoje zasługi w zakresie projektowania i budowy fortyfikacji dobra kozienickie otrzymał w dożywocie od cara Iwan Dehn. Przywrócił on dawny blask zniszczonemu pałacowi oraz rozpoczął prace nad zasiedleniem terenów zalewowych. W latach czterdziestych na kozienickim powiślu pojawiają się osadnicy olenderscy. Sam generał w tym czasie prowadzi też prace nad budową i…Continue reading Kozienice – cmentarz Dehnów – Zapomniane cmentarze
Sady – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Wieś została założona przez osadników pod koniec XVIII w. Zlokalizowany przy ul. Rodzinnej cmentarz jest zapewne niewiele młodszy. W wyniku działań wolontariuszy jego stan uległ poprawie. Zdjęcia z 2012 r. dostępne są na stronie Forum Zbuntowanych Eksploratorów. Informacje o zabytkach olęderskich w Sadach udostępniono na stronie Katalog zabytków osadnictwa holenderskiego w Polsce. Zdjęcia z dnia…Continue reading Sady – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Nowe Grochale – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Nowe Grochale (wcześniej Grochale Nowe) założono prawdopodobnie w pierwszej połowie XIX w. Osadnicy olenderscy założyli własny cmentarz na północnym skraju osady, nieopodal koryta Wisły. Dzisiaj jest to przykład cmentarza zabudowanego. O ile w okolicy są cmentarze na gruntach prywatnych to w Kępie Kiełpińskiej jest to zagajnik na ogrodzonym, prywatnym terenie, w warszawskim Tarchominie jest to…Continue reading Nowe Grochale – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Karolinów – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Koloniści założyli osadę na bagnistym terenie prawdopodobnie w pierwszej połowie XIX w. Do dnia dzisiejszego pozostał cmentarz lokowany, jak domy kolonistów, na sztucznym, prostokątnym wzniesieniu. Byłby trudny do odnalezienia gdyby nie tablica informacyjna, Na terenie cmentarza, porośniętym gęsto krzewami znajdują się tylko pozostałości dwóch drewnianych krzyży. Zdjęcia z dnia 10.05.2020 r. Lokalizacja: Pokaż Nekropolie na…Continue reading Karolinów – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Dziekanów Leśny – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Założony w II połowie XIX w. cmentarz w Dziekanowie Leśnym od 2013 r. jest jednym z najbardziej zadbanych cmentarzy Powiśla Kampinoskiego. Znajduje się przy szlaku turystycznym i posiada tablicę informacyjną z historią osady oraz zdjęciami. W jego odnowieniu udział brali: Kampinoski Park Narodowy, Stowarzyszenie „Nasze Łomianki” oraz Parafię Ewangelicko-Augsburską Wniebowstąpienia Pańskiego w Warszawie. Formalnie opiekę…Continue reading Dziekanów Leśny – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Rajszew – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Nie znamy daty założenia wsi Rajszew. W 1827 r. zamieszkiwało ją ponad 200 osób. Wiadomo jednak, że do XVI w. osadnictwo w okolicach Jabłonny i Chotomowa niemal nie istniało, a tereny między tymi osadami niemal w całości porastały lasy. Można założyć, że do Rajszewa osadnicy niemieccy przybyli pod koniec XVIII lub na początku XIX w.…Continue reading Rajszew – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Józefów – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Pod koniec XVIII w. rząd pruski zachęcał niemieckich osadników do osiedlania się na nowo zajętych ziemiach należących wcześniej do Rzeczypospolitej Polskiej. Także na podmokłych terenach na północ od Pragi. W 1788 r. trzech pierwszych osadników założyło kolonię Józefów. W celu osuszenia pól osadnicy zmienili bieg rzeki Długiej. Ze swej strony władze pruskie organizują przygotowania do…Continue reading Józefów – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Aleksandrów (Izabelin) – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Za datę założenia kolonii w Izabelinie przyjmuje się dzień 6.05.1824 r. Jest to dzień podpisania umowy grupy kolonistów z właścicielami dóbr nieporęckich. Projekt założenia kolonii z 1823 r. przewidywał założenie cmentarza i ten zapewne powstał w 1824 r. Na mapie z 1825 r. stworzonej przez Stanisława Ludwika Postawkę w celu opracowania planu odwodnienia nowozasiedlonych terenów…Continue reading Aleksandrów (Izabelin) – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Elbląg – cmentarz ewangelicki (ul. Obrońców Pokoju) – Zapomniane cmentarze
Cmentarz przykościelny przy ul. Obrońców Pokoju obecnie cmentarza nie przypomina. Brakuje nagrobków. Teren należy obecnie do parafii rzymsko-katolickiej. Cmentarz funkcjonował przez blisko 50 lat. Historia założonego w ok. 1895 r. cmentarza zaczyna się znacznie wcześniej, w roku 1801 i jest nierozłączną częścią historii kolonii Pangritza (dzisiejsza Zawada). Jej historię opisano na witrynie Elbląg moje miasto…Continue reading Elbląg – cmentarz ewangelicki (ul. Obrońców Pokoju) – Zapomniane cmentarze
Uzdowo – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Założenie osady umiejscawia się w 1321 r. na podstawie nadania wystawionego przez mistrza Fryderyka von Wildenberga rycerzom z ziemi chełmińskiej. Jak zapisano w Encyklopedii Warmii i Mazur wieś zasiedlili osadnicy z ziemi dobrzyńskiej. Od XVI w. w Uzdowie funkcjonowała parafia ewangelicka. Cmentarz znajdujący się przy drodze Uzdowo – Działdowo założono pod koniec wieku XIX. Ostatni…Continue reading Uzdowo – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Młynarze – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Osadnicy niemieccy założyli Młynarze w drugiej połowie XIX w. Miejscowość nie pojawia się w tworzonym w tym czasie Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego. Prawdopodobnie była to więc niewielki przysiółek pomiędzy Bugiem i Fiszerem. Być może utrudniony przez rzeki i mokradła kontakt ze światem zewnętrznym zmusił osadników do założenia własnego cmentarza. W gminie Zabrodzie pod koniec XIX…Continue reading Młynarze – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Jadów – cmentarz szkocki – Zapomniane cmentarze
Najczęściej zadawanym pytaniem w związku z cmentarzem szkockim w Jadowie jest: skąd się wzięli Szkoci w Jadowie? A przecież powinno być oczywiste, że przybyli tu za pracą. Jak podaje wydany w 1882 r. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich w tomie trzecim, na stronie 362: Jadów należy do dóbr hr. Zamoyskich, którzy założyli…Continue reading Jadów – cmentarz szkocki – Zapomniane cmentarze
Aleksandrów (Warszawa Wawer) – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Cmentarz założono w połowie XIX w. Społeczność ewangelicka osiadła jednak w Aleksandrowie i jego okolicach jeszcze w wieku XVIII. W 1827 r. w Aleksandrowie było 9 gospodarstw należących do kolonistów, w 1870 już 40. Kantorat w Aleksandrowie był częścią parafii ewangelickiej w Starej Iwicznej. Obok cmentarza znajdował się drewniany kościół po którym do dnia…Continue reading Aleksandrów (Warszawa Wawer) – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Michałów-Grabina – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Osadnicy niemieccy zostali sprowadzeni na teren gminy Nieporęt w pierwszej połowie XIX w. Te podmokłe ziemie za sprawą osadników zmieniły się w tereny rolnicze. Kolonizatorzy nie tworzyli hermetycznej społeczności. Ich rodziny stopniowo się asymilowały z ludnością miejscową. Cmentarze zostały porzucone wraz z wysiedleniem osób przyznających się do pochodzenia niemieckiego w okresie okupacji niemieckiej podczas II…Continue reading Michałów-Grabina – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Marki (Pustelnik) – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Cmentarz założony w pierwszej połowie XIX w. Prawdopodobnie po 1830 r. Służył kolonistom niemieckim oraz ich potomkom przybyłym na podmokłe tereny Puszczy Słupeckiej. Koloniści z Pustelnika, tak jak inni koloniści z terenów Generalnego Gubernatorstwa zostali przesiedleni w 1941 r. Opuszczony cmentarz przez lata był dewastowany i zapomniany. Cmentarz znajduje się przy ulicy Sienkiewicza, od strony…Continue reading Marki (Pustelnik) – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Warszawa Białołęka – cmentarz ewangelicki w Augustówku – Zapomniane cmentarze
Daty założenia cmentarza nie znamy. Wiadomo tylko, że mieszkańcy Augustówka (włączonego w 1976 r. w granice Warszawy) przyznający się do narodowości niemieckiej zostali w 1941 r. przesiedleni na ziemie włączone do III Rzeszy. Pozostały cmentarze, których uporządkowanie wymagało w pierwszej kolejności oczyszczenia z niewybuchów. W drugiej połowie 2009 r. odbyło się posiedzenie Komisji Dialogu Społecznego…Continue reading Warszawa Białołęka – cmentarz ewangelicki w Augustówku – Zapomniane cmentarze
Wilkowice – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze
Cmentarz założony prawdopodobnie pod koniec XIX w. przez kolonistów niemieckich. Wg informacji zamieszczonych w Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich w dobrach obejmujących Wilkowice tylko nieznaczną część mieszkańców stanowili wyznawcy innej religii niż katolickiej. Zmienić się to miało około 1893 r. (rok wydania XIII tomu słownika). Majątek ten wzięty po Stablewskich sprzedał dr.…Continue reading Wilkowice – cmentarz ewangelicki – Zapomniane cmentarze