Osada powstała po 1795 r. w zaborze pruskim. Nazywała się Königshuld. Do dnia dzisiejszego zachował się plan przestrzenny osady założonej na planie okręgu w którego centrum znajdował się zbór ewangelicki. Od drogi otaczającej zbór odchodziło (i nadal odchodzi) 8 dróg do okolicznych miejscowości. Parafia ewangelicka w Paproci Dużej w XIX w. skupiała ok. 2000 ewangelików […]
Kategoria: cmentarze kolonistów niemieckich
Władysławów (gmina Brochów) – cmentarz ewangelicki
Władysławów w Puszczy Kampinoskiej obecnie niemal nie istnieje. Osada powstała prawdopodobnie w XIX w. Założona przez kolonistów na terenach podmokłych jeszcze w drugiej połowie XIX w. Liczyła 131 mieszkańców, co odnotowano w Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego. Wg informacji umieszczonych na tablicy informacyjnej wieś liczyła 118 mieszkańców i te dane pochodzą prawdopodobnie z roku 1921. Mimo […]
Sojkówek – cmentarz ewangelicki
Wydany w 1890 r. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego podaje, że w Sojkówku są 23 domy i 203 mieszkańców. Czy wszyscy byli osadnikami niemieckimi, których przodkowie przybyli za namową Andrzeja Zamoyskiego w 1828 r.? Podobnie jak w Płatkownicy tutaj też cmentarz powstał być może w pierwszej połowie XIX w. Dzisiaj pozostałości cmentarza skrywa las porastający wzniesienie […]
Płatkownica – cmentarz ewangelicki
Płatkownica wzmiankowana jest w dokumentach już w XV w. W 1827 r. we wsi były 72 domy w których mieszkało 460 osób. W 1828 r. nieurodzajne ziemie leżące w granicach Płatkownicy zostały przeznaczone przez Andrzeja Zamoyskiego, właściciela dóbr Kołodziąż, pod uprawy kolonistom niemieckim. Nowi osadnicy zostali włączeni do parafii ewangelickiej w Węgrowie, od której odłączyli […]
Łady – cmentarz ewangelicki
Cmentarz w Ładach mógł powstać w połowie XIX w. Taką informację można znaleźć w opracowanym przez Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania nad Bzurą przewodniku “Olenderski szlak turystyczny nad środkową Wisłą“. Wciąż jeszcze stoją słupy dawnej bramy cmentarnej. Nagrobki są jednak bardzo zniszczone. Na stronie fotopolska.eu znajduje się jedno zdjęcie z 1989 lub 1990 r. Stan podobny […]
Iłów – cmentarz ewangelicki
Intensywne osadnictwo “holenderskie” na Mazowszu rozpoczęło się w połowie XVIII w. Z powodu ograniczeń dotyczących swobody religijnej życie religijne osadników było zamknięte w granicach ich osad. Najbliższa parafia ewangelicka miała swoją siedzibę w Węgrowie. Siłą rzeczy ewangelicy rzadko mieli styczność ze swoimi duchownymi. Chrzty i śluby odbywały się w kościołach katolickich. Od 1768 r. ewangelicy […]
Elżbietów – cmentarz ewangelicki
Cmentarz w Elżbietowie nie jest ani oznakowany, ani nie ma na jego terenie żadnych krzyży. Znajduje się w pobliżu zakładu Bakoma. Podobnie jak cmentarz w pobliskiej Dębówce mógł powstać w pierwszej połowie XIX w. W lokalnym miesięczniku “Prosto z gminy” znalazłem informację, że być może jest to cmentarz z I wojny światowej. Jego obecność na […]
Dębówka – cmentarz ewangelicki
Cmentarz ewangelicki w Dębówce został założony przez kolonistów niemieckich w pierwszej połowie XIX w. Użytkowany był prawdopodobnie do oku 1944. W późniejszym okresie niszczał sam lub z czyjąś pomocą. W roku 2017 został oczyszczony z krzewów. Najwięcej informacji na temat tego cmentarza zamieszczono w teresińskim miesięczniku samorządowym “Prosto z gminy” (str. 9). Zdjęcia z dnia […]
Czerwińsk nad Wisłą – cmentarz ewangelicki
Większość czerwińskich ewangelików zamieszkiwała osadę Kolonia Czerwińsk. W wydanym w 1880 r.Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego zapisano: Kolonia Czerwińsk liczy 10 osad, 12 domów, 112 mieszkańców, 429 mórg obszaru, w tem 367 ornej ziemi; ma kościół i szkółkę ewangelicką, olejarnię i wiatrak. W Rysie historycznym gminy Czerwińsk nad Wisłą o kolonistach można przeczytać tylko krótką wzmiankę: […]
Kania Nowa – cmentarz ewangelicki
Cmentarz założony na początku XIX wieku. Zdjęcia z dnia 12.05.2016 r. Lokalizacja