Osieck – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego zawiera informację następującą: W 1827 było 159 dm., 989 mk. W 1860 r. 185 dm. (4 mur.) i 1340 mk. (310 żyd.). Niewielka społeczność żydowska Osiecka posiadała w 1922 r. cmentarz. Nie wiadomo jednak kiedy cmentarz powstał. Dzisiaj jego teren porasta las. Znaleźć tam można jedynie niewielkie fragmenty kamieni pozbawione inskrypcji.…Continue reading Osieck – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Kałuszyn – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

W Kałuszynie gmina wyznaniowa żydowska powstała już w XVII w. W 1827 r. Żydzi stanowili osiemdziesięcioprocentową większość mieszkańców i ten stosunek ilościowy utrzymał się do I wojny światowej pomimo ogólnego wzrostu liczby ludności miasta. Macewa umieszczona przy wejściu do kościoła w centrum Kałuszyna. Prawdopodobnie z terenu nowego cmentarza żydowskiego. Zdjęcia z dnia 21.07.2012 r. Nowy…Continue reading Kałuszyn – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Mińsk Mazowiecki – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Chociaż wiadomo, że Żydzi w Mińsku Mazowieckim mieszkali już w XVI w., to 100 lat później oficjalnie ich nie ma. Dopiero po 1768 r. znów się pojawiają. Należą do gminy wyznaniowej w Kałuszynie, tam też mają cmentarz. Sytuacja ta zmienia się w 1822 r., gdy powstaje gmina wyznaniowa w samym Mińsku Mazowieckim. Wtedy też powstał…Continue reading Mińsk Mazowiecki – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Wyszogród – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Pierwsze wzmianki o Żydach zamieszkujących w Wyszogrodzie pochodzą z XV w. Ta niewielka grupa kupców prawdopodobnie w następnym wieku opuściła miasto. W wieku XVII w Wyszogrodzie istnieje dzielnica żydowska, funkcjonuje kahał i istnieje cmentarz żydowski. Był to stary cmentarz, który został zamknięty w XIX w. Do dziś istnieje nowy cmentarz żydowski założony w 1830 r.…Continue reading Wyszogród – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Mszczonów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Do Mszczonowa Żydzi przybywają od końca wieku XVII. W 1763 r. podpisują umowę z mieszczanami Mszczonowa. Umowa zrównuje ich w prawach i obowiązkach z pozostałymi mieszkańcami miasta (z drobnym wyjątkiem dotyczącym produkcji i sprzedaży alkoholu). Otrzymują też zgodę na budowę synagogi i założenie cmentarza. Wśród ocalałych macew znajdują się także wykonane w XVIII w. Jest…Continue reading Mszczonów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Mordy – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Chociaż cmentarz żydowski w Mordach założono na początku XIX w., to dzieje społeczności żydowskiej w tej miejscowości sięgają wieku XVII. Jeszcze w 1827 r. w Mordach ma mieszkać 533 Żydów przy ogólnej liczbie 1172 mieszkańców. Miasto znajduje się w pobliżu Łosic i Siedlec. Prawdopodobnie ta bliskość sprawiła, że ludność żydowska w Mordach mogła nie posiadać…Continue reading Mordy – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Łosice – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Cmentarz założony pod koniec wieku XVII. Nazwa miasta pojawia się w dokumentach już w XIII w. Dla tego miasta jak i dla niemal wszystkich innych w Rzeczypospolitej katastrofą były wojny szwedzkie. Koniec wieku XVII dla Łosic to ruina i wyludnienie. Historia zapamiętała głównie z tego okresu spotkanie pod Łosicami w 1657 r. sił dowodzonych przez…Continue reading Łosice – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Białobrzegi – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Nowy cmentarz żydowski w Białobrzegach powstał po 1861 r. Zdewastowany podczas wojny. Po wojnie przez teren cmentarza poprowadzono drogę krajową. Pozostały teren zabudowano. Społeczność żydowska obecna była w Białobrzegach od wieku XVIII. Początkowo należała do kahału w Przytyku. Dopiero w 1861 r. powstała gmina wyznaniowa w Białobrzegach, a także synagoga oraz prawdopodobnie cmentarz. W tym…Continue reading Białobrzegi – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Mogielnica – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Cmentarz żydowski w Mogielnicy powstał pod koniec XVIII wieku. Wtedy też powstała miejscowa gmina wyznaniowa (kahał) oraz drewniana synagoga. W połowie XIX wieku społeczność żydowska w Mogielnicy to już połowa mieszkańców osady. W 1860 r. teren cmentarza dwukrotnie powiększono. Wkraczający we wrześniu 1939 r. Niemcy spalili synagogę. Społeczność żydowską zamknięto w getcie i pod koniec…Continue reading Mogielnica – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Przytyk – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Przytyk przyciągał Żydów od XVII w. Głównie za sprawą lokalizacji. Przez miejscowość przebiegały i krzyżowały się w niej dwa szlaki handlowe: Warszawa – Kraków i Lublin – Poznań. Dopiero budowa utwardzonej drogi łączącej Szydłowiec z Radomiem i Białobrzegami w 1834 r. zakończyło okres prosperity przytyckich kupców. Pozostały jednak funkcjonujące od XV w. jarmarki i cotygodniowe…Continue reading Przytyk – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Radom – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Historia Żydów w Radomiu zaczyna się zapewne przed 1724rokiem. W tym to bowiem roku Radom otrzymał od króla przywilej zakazujący przebywania w mieście Żydów. Po 1724 roku jeszcze parokrotnie powtarzano nakaz opuszczenia miasta. Mimo tego pozwalano na wjazd kupców żydowskich jak i na pobyt Żydów podczas obrad Sejmu. W 1798 roku pozwolono Żydom na powrót…Continue reading Radom – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Wierzbica – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Na temat przeszłości Żydów zamieszkujących Wierzbicę wiemy niewiele. To dawne miasto na szlaku handlowym straciło znaczenie wraz z rozwojem Radomia. Przez dawne miasto przebiegał szlak handlowy, którym przewożono głównie wapień i garbowane skory. W Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego z 1893 r. znaleźć można informację, że w całej gminie Wierzbica (wchodziły do niej Wierzbica oraz wsie…Continue reading Wierzbica – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Kosów Lacki – cmentarze żydowskie – Zapomniane cmentarze

Żydzi w Kosowie Lackim mieszkali jeszcze przed końcem XVII w. W wieku XVIII posiadali synagogę (drewnianą) oraz cmentarz. W okresie międzywojennym gmina wyznaniowa posiadała dwa cmentarze: stary i nowy. Obydwa zostały zdewastowane podczas II wojny światowej. Macew użyto między innymi do utwardzenia drogi dojazdowej do obozu w Trawnikach. Obecnie Cmentarz stary (przy ulicy Szkolnej) jest…Continue reading Kosów Lacki – cmentarze żydowskie – Zapomniane cmentarze

Ciepielów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Pod koniec XVIII w. w Ciepielowie mieszkało ok. 50 Żydów i posiadali oni własną gminę wyznaniową. Prawdopodobnie w tym czasie powstały pierwsza (drewniana) synagoga i cmentarz. W roku 1921 Żydzi byli w Ciepielowie ponad trzydziestoprocentową mniejszością. Prawdopodobnie podczas II wojny światowej cmentarz został zdewastowany. Po wojnie na jego części postawiono budynki, reszta stała się polem…Continue reading Ciepielów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Kazanów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Kazanów to miejscowość niedaleko Zwolenia. W zamyśle właścicieli w XVI w. Kazanów miał być miastem. Nic jednak z tego nie wyszło. Jeszcze w XVII wieku parafia Kazanów liczyła od 200 do 300 osób. Pośród nich żyło kilkunastu Żydów. W wieku XVIII liczba Żydów wzrosła do 80. Dane z roku 1827 mówią o istnieniu w Kazanowie…Continue reading Kazanów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Iłża – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Kirkut powstał w roku 1837, na obrzeżach Iłży. Choć można spotkać się z informacją, że w tym samym roku też przybyli Żydzi do Iłży (na stronie Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego w Polsce) to w innych miejscach można odnaleźć informację o 376 wyznawcach judaizmu zamieszkujących Iłżę dziesięć lat wcześniej. Szybko rosnąca liczba Żydów w Iłży nigdy…Continue reading Iłża – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Kozienice – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Cmentarz powstał prawdopodobnie w pierwszej połowie XVII wieku. Funkcjonował nieprzerwanie do drugiej wojny światowej. Do dziś zajmuje piaszczyste wzgórze. Nie ma jednak na nim dawnych nagrobków. Dewastacji uległ w czasie II wojny jak i po niej. Adam Penkalla wspomina w jednym ze swoich artykułów o macewie wykonanej z kamienia polnego posiadającej ślady dawniej pokrywającej ją…Continue reading Kozienice – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Warka – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Żydzi w Warce zaczęli osiedlać się w połowie XVIII w. Już w 1800 roku stanowili ponad połowę wszystkich mieszkańców Warki. Stan ten utrzymywał się też w początkach II RP. Najsławniejszą postacią społeczności żydowskiej Warki był cadyk Izrael Icchak Kalisz. Przed przybyciem do Warki kształcił się u samego „Widzącego z Lublina” czyli Jaakowa Icchaka Ha-Levi Horowitza…Continue reading Warka – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Garwolin – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Podobnie jak w Łaskarzewie cmentarz założono w drugiej połowie XIX w. Przyczyna też była podobna – znaczny wzrost liczby Żydów w drugiej połowie XIX w. Cmentarz założono jednak nie na przedmieściu Garwolina tylko w sąsiedniej wiosce – Sulbinach. W chwili obecnej znajduje się on na terenie lasu i nie jest w żaden sposób oznakowany. Na…Continue reading Garwolin – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Sobienie-Jeziory – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Cmentarz ten mógł zginąć w niepamięci ale stało się inaczej za sprawą księdza Romana Karwackiego. Postanowił on bowiem w 2003 roku usunąć macewy leżące na podjeździe do plebanii i złożyć je w miejscu dla nich właściwym, czyli na cmentarzu, z którego zostały zabrane podczas II wojny światowej. Żydzi do Sobieni Jezior zostali sprowadzeni przez ich…Continue reading Sobienie-Jeziory – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Łaskarzew – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Znajdujący się niedaleko od drogi do Garwolina cmentarz założono najprawdopodobniej w XIX w. Wtedy to nastąpił szybki wzrost liczby mieszkańców Łaskarzewa pochodzenia żydowskiego. Za ich sprawą miasto stało się ośrodkiem krawieckim. Cmentarz odnowiono z inicjatywy Zygmunta Warszawera – łaskarzewskiego Żyda ocalałego z holocaustu. Nekropolia jest obecnie mniejsza niż przed wojną. Władze powojenne wybudowały bowiem na…Continue reading Łaskarzew – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Sienno – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Tytuł może być mylący. Cmentarz znajduje się co prawda rzeczywiście w Starej Wsi ale ta miejscowość jest niemal dzielnicą Sienna. Założony został przez kahał sienneński. Więc pasowałoby napisać temat: Cmentarz żydowski w Siennie? Druga sprawa to brak informacji. Nie mam dostępu do żadnych informacji na temat społeczności żydowskiej w Siennie. Blisko stąd do Ostrowca Świętokrzyskiego…Continue reading Sienno – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Parysów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Brak informacji o dacie założenia cmentarza. Na jednym z nagrobków odnaleziono rok 1854 jako datę śmierci osoby na której grobie macewę umieszczono. Cmentarz ten jest zarazem miejscem w którym pochowano w zbiorowych grobach Żydów z getta w Parysowie zamordowanych podczas likwidacji getta. Kirkut znajduje się przy gruntowej drodze do osady Borowie. W latach pięćdziesiątych w…Continue reading Parysów – cmentarz żydowski – Zapomniane cmentarze

Maciejowice – mogiła – Zapomniane cmentarze

Przy drodze z Maciejowic do Łaskarzewa jest miejsce pamięci. W pobliżu są stawy, a za nimi pałac w Podzamczu. Zamordowano w tu i pochowano 53 osoby w 1943 r. Zdjęcia z dnia 16.04.2013 r. Tabliczka informacyjna nie informuje, czy nadal w tym miejscu spoczywają pomordowani mieszkańcy Maciejowic. Lokalizacja Share this: Click to share on Twitter…Continue reading Maciejowice – mogiła – Zapomniane cmentarze